Van Chinchina naar Santa Rosa

Zowel Chinchina als Santa Rosa liggen midden in de Zona Cafetera. Chinchina ligt op een hoogte van ruim 1300 meter. Santa Rosa ligt 300 meter hoger op ruim 1600 meter. Er zijn twee wegen om van Chinchina in Santa Rosa te komen. De oude weg slingert zich langs de westelijke dalwand van de Rio San Eugenio omhoog. De klim begint na het tolstation van Tarapaca. De eerste kilometer heeft een percentage van 2%. Daarna varieert het percentage rond de 5%. De laatste 500 meter zijn het lastigst met een percentage van ruim 10%. De klim is ongeveer 3 km lang. 

Oude weg van Chinchina naar Santa Rosa

Een aantal jaar geleden is er een nieuwe weg aangelegd van Chinchina naar Santa Rosa. Deze weg maakt deel uit van de Autopista del Cafe. Uitgravingen en bruggen hebben ervoor gezorgd dat deze nieuwe weg in tegenstelling tot de oude weg nauwelijks bochten heeft. De klim begint bij de afslag naar de oude weg. De eerste kilometer stijgt langzaam tot het tolstation van Tarapaca. Daarna begint het moeilijkste stuk; De weg is breed en kaarsrecht en stijgt met ruim 8%. Er lijkt geen eind aan te komen. Na een kilometer buigt de weg naar rechts en wordt het minder steil. Langzaam neemt het percentage af van ruim 4% tot minder dan 2%. Boven sluit de oude weg aan op de Autopista. Na een kilometer kan je linksaf slaan richting Santa Rosa of de Autopista volgen, eerst nog 2 kilometer klimmen en dan afdalen naar Dosquebradas en Pereira. 

Van Chinchina naar Santa Rosa via de Autopista del Cafe

Het getoonde profiel begint net voor Chinchina bij de afslag richting Manizales. Hier heb je de keuze om door het plaatsje Chinchina te fietsen of de variant om Chinchina heen te kiezen. De laatste optie zie je in het hoogteprofiel.

Chinchina en omgeving

Vanuit Manizales naar de Páramo de Letras

Augustus 2011 is het eindelijk zover, ik ga vanuit Manizales naar de Páramo de Letras. Tot dat moment was de Passo dello Stelvio (2758 meter) de hoogste pas die ik per fiets bedwongen had. Vandaag kan dat record met bijna 1000 meter verbeterd worden. Ik start bij de grote rotonde ten oosten van Manizales bij Barrio La Enea op een hoogte van 2050 meter. De eerste paar kilometer gaat de weg 4 tot 5% omhoog en kan je lekker warmdraaien. Je passeert o.a. een aantal distributie centra (o.a van Coca Cola) en andere industrie. Wanneer je een bezine station aan de rechterkant van de weg passeert wordt het opeens een stuk lastiger; op een lange rechte weg neemt het percentage toe tot meer dan 8%. Na een kilometer krijg je een bocht naar links over een bruggetje en wordt het weer makkelijker. Via een paar ruime haarspeldbochten fiets je door Malteria, de laatste wijk van Manizales. Na Malteria slingert de weg zich in tientallen bochten verder omhoog. 

Van Manizales tot Sabinas

Van Manizales tot Sabinas

In augustus 2011 werd er vanaf Malteria over een afstand van 10 kilometer hard aan de weg gewerkt. Door de overvloedige regenval eind 2010 en begin 2011 was de weg ernstig beschadigd; Grote stukken waren door aardverschuivingen in de diepte verdwenen en over het gehele traject zag je de modder en stenen, afkomstig van bovenliggende hellingen, nog langs de weg liggen. 

Aardverschuivingen langs de weg van Manizales naar Páramo de Letras

Het meest gevaarlijke gedeelte begint bij Sabinas na kilometer 10. Sinds de aanleg van de weg ruim 50 jaar geleden zijn er op dit stuk een aantal dodelijke ongelukken gebeurd; Modderstromen hebben auto's en bussen van de weg meegesleurd naar de Rio Chinchina, tientallen meters lager. 

Ongeluk bij Sabinas

Om dit probleem voor eens en voor altijd op te lossen denkt men nu na over de aanleg van een viaduct over de modderstroom heen. 

Nieuw viaduct bij Sabinas (bron: La Patria)

Op een hoogte van 3000 meter, na een haarspeldbocht naar links verandert het landschap. De steile hellingen en diep ingesneden rivieren maken plaats voor een veel breder dal. Dit brede dal is in de laatste ijstijd gevormd toen de gletschers de dalen tussen de lava stromen van de Nevado del Ruiz tot een hoogte van 3000 meter uitgesleten en verbreed hebben. Lager heeft er geen vergletschering plaatsgevonden en zijn de dalen gevormd door de diepe insnijding van rivieren. 

Van Sabinas to Letras

Boven de 3000 meter heeft de weg veel minder geleden onder de hevige regenval. Hier was de weg in prima staat. Op een hoogte van 3400 meter, na ruim 20 kilometer passeer je het restaurant El Ocho. Hier kan je rechtsaf slaan richting het Parque Los Nevados met de Nevado del Ruiz vulkaan of rechtdoor naar Letras. Op de weg naar Letras volgen snel na elkaar de laatste twee haarspeldbochten. De laatste 5 kilometer naar de top zijn ondanks een gemiddeld stijgingspercentage van maar 5% zeker niet de makkelijkste. Je hebt al ruim 20 kilometer geklommen en je bent op een hoogte waar je niet dagelijks komt en waar maar weinig zuurstof in de lucht zit. Na een aantal lange eindeloos lijkende rechte stroken bereik je uiteindelijk de top.

3D profiel en kaart van de weg naar Letras

2D profiel en kaart van weg naar Letras

De top stelt teleur omdat er eigenlijk geen top is. Je komt uit op een kaarsrechte weg op kleine hoogvlakte met aan de rechterkant opslagloodsen en aan de linkerkant een paar wankele hutjes; Geen streep op de weg, geen bordje met hoogte aanduiding en al helemaal geen souvenirwinkeltjes en bratwurst verkopers zoals op de Stelvio. Volgens mijn GPS is de pas 3684 meter hoog. Ik fiets nog een klein stukje door totdat de hoogte weer afneemt om zeker te zijn dat ik het hoogste punt gepasseerd ben.

Landschap op 3400 meter

Top van de Páramo de Letras

De hele route beginnend in Manizales en eindigend in Santa Rosa de Cabal is te zien in onderstaande profielen:

Profiel Letras in Giro stijl

Profiel Letras in Tour stijl

Van Chinchina naar Manizales

Er zijn twee mogelijkheden om van Chinchina omhoog te fietsen naar Manizales, via de oude weg en via de Autopista del Cafe. De eerste variant is in een eerdere post beschreven. De klim over de Autopista del Cafe wordt nu beschreven.Vanuit Chinchina neem je de Autopista richting Manizales. De weg blijft lichtjes dalen tot net voorbij het tolstation van Las Pavas. Dit stuk is erg rustig omdat de meeste mensen vanuit Chinchina de oude weg naar Manizales nemen om zo geen tol te hoeven betalen.  

Hoogteprofiel Autopista del Cafe van Chinchina naar Manizales

Na Las Pavas kruis je een door guaduales (bamboe) omgeven riviertje en begint de weg te stijgen. De eerste vier kilometer zijn misschien wel de lastigste, gemiddeld 7% in een erg warme en vochtige omgeving. De weg slingert zich omhoog, rechts verdwijnt het riviertje steeds verder de diepte in. Na ongeveer een kilometer sluit de weg uit Medellin aan op Autopista en wordt het iets drukker.

De Autopista del Cafe van Chinchina naar Manizales 

Wanneer het dal zich begint te sluiten, buigt de weg naar rechts en is het nog een klein stukje tot een rotonde waar het even vlak wordt en waar je even kan bijkomen. Daarna blijft de weg tot het viaduct van La Estampilla  prettig stijgen met ongeveer 5%. De ergste warmte is voorbij en je wint gemakkelijk hoogte. La Estampilla is een enorme aardverschuiving. Hier schuift de helling langzaam naar beneden richting rivier. Vroeger, voor de aanleg van het viaduct, lag de weg op de aardverschuiving en bewoog dus langzaam mee naar beneden; Elk jaar moest de weg een paar meter hoger opnieuw aangelegd worden. Nu zijn deze problemen door de aanleg van het viaduct gelukkig verleden tijd. 

Het viaduct van La Estampilla

Via het viaduct bereik je de laatste paar kilometer van de klim. In wijde bochten slingert de weg zich met aanzienlijke percentages verder omhoog tot Estación Uribe; een knooppunt van wegen uit alle richtingen.

Estación Uribe

Hier kan je links afslaan richting Manizales of rechtdoor over de Panamericana richting Bogotá. De Panamericana stijgt nog een paar honderd meter. Daarna volgt een korte afdaling tot de afslag naar Villamaria op 1900 meter. Hier begint de lange klim naar de Páramo de Letras.

Over Autopista del Cafe naar Santa Rosa de Cabal

De Autopista del Cafe verbindt de belangrijkste steden van de Zona Cafetera, Armenia, Pereira en Manizales met elkaar. Het is een moderne vierbaansweg met gescheiden rijbanen. In tegenstelling tot de autosnelwegen in Europa geldt er in Colombia geen minimum snelheid. Hierdoor kom je op de Autopista del Cafe alle mogelijk soorten verkeersdeelnemers tegen; langzame voetgangers, fietsers en paard-en-wagens, iets snellere wielrenners, snelle auto's, motoren en bussen, grote vrachtwagens en nog grotere tractomulas.

Tractomula

Gelukkig is er een vluchtstrookje waar je als fietser lekker kunt fietsen zonder veel last te hebben van het gemotoriseerde verkeer. De autopistas zijn daarom een stuk comfortabeler en veiliger dan de tweebaans wegen, zeker daar waar deze wegen erg druk zijn.


Het meest spectaculaire gedeelte van de Autopista del Cafe is het stuk van Dosquebradas omhoog naar Santa Rosa de Cabal. Vroeger moest je hier omhoog en naar beneden over een smalle steile tweebaansweg waar altijd veel ongelukken gebeurden. Een aantal jaar geleden is een nieuwe weg aangelegd om de 200 meter hoogteverschil te overwinnen. Een groot gedeelte van de weg gaat over viaducten. 

Van Dosquebradas naar Santa Rosa

De laatste 50 meters hoogteverschil worden overwonnen via een spectaculaire spiraalvormige constructie, de puente helicoidal.

Puente helicoidal

Vanuit Santa Rosa is deze klim eenvouding te bereiken; Je daalt af over de oude weg naar Dosquebradas. Als je beneden bent sla je meteen linksaf en ben je aan de voet van de klim. 

Afdalen naar Dosquebradas

De klim is niet te lang en niet te steil, ideaal om lekker warm te draaien. Gedurende de gehele klim het je een mooi uitzicht op de steden Dosquebradas en Pereira in de diepte en het karakteristieke landschap van de Zona Cafetera. 

Dosquebradas - Santa Rosa de Cabal

Het meest bijzondere stuk is de puente helicoidal. Deze begint met een korte tunnel. Daarna fiets je over een lang rond viaduct verder omhoog. Het viaduct maakt een cirkel en uiteindelijk kom je weer uit bij de tunnel maar dan 35 meter hoger. Vanaf hier is het nog een klein stukje tot de top. Als je boven bent heb je twee mogelijkheden: Rechtdoor via de Autopista del Cafe verder naar Chinchina en Manizales of na een paar honderd meter rechtsaf slaan richting Santa Rosa. 

Santa Rosa de Cabal

Santa Rosa de Cabael is in heel Colombia bekend vanwege de Termales (hete bronnen). In de bergen ten oosten van Santa Rosa zijn een aantal plaatsen waar je in een spectaculaire omgeving kan genieten van deze hete bronnen.

De Termales van Santa Rosa

Naar La Merced (Caldas)

La Merced ligt in het noorden van het department Caldas op de westflank van de Cordillera Central. La Merced  ligt op een hoogte van 1800 meter en via een geasfalteerde weg te bereiken vanuit La Felisa.

Hoogteprofiel La Felisa - La Merced

La Felisa ligt aan de doorgaande weg van Manizales naar Medellin in het dal van de Rio Cauca. Vanuit Manizales is het ruim 70 km tot La Felisa. De eerste 55 km daal je van Manizales op ruim 2100 meter tot Irra op 750 meter. In juli 2011 was de weg vanaf Tres Puertas (20 km voor Irra) tot Irra erg slecht met veel gaten en scheuren. Bij Irra moet je de brug nemen over de Rio Cauca. Vanaf hier loopt de weg door een kloof evenwijdig aan de Rio Cauca. 

Langs de Rio Cauca

Het asfalt is op dit traject gelukkig weer een stuk beter. Na ongeveer 10 km kom je door een korte tunnel. Vanaf hier is nog een paar kilometer tot La Felisa. Net voor La Felisa kan je linksaf slaan naar Supia. In La Felisa moet je via een brug weer terug naar de andere kant van de Rio Cauca. 

Brug over Rio Cauca bij La Felisa

Hier begint de klim naar La Merced. Na ongeveer 500 meter moet je linksaf anders kom je uit in Filadelfia. 

De klim van La Felisa naar La Merced

3D profiel en kaartje van klim naar La Merced

De weg slingert zich langs de oostelijke wand van de Rio Cauca kloof langzaam omhoog. Het is geen gemakkelijke klim. Tot de Alto del Tambor op een hoogte van 1600 meter stijgt de weg over een afstand van 12 km met een gemiddelde van ruim boven de 7%. De derde kilometer is de zwaarste met een percentage boven de 10%. Gedurende het gehele traject zijn er geen recuperatie mogelijkheden en midden op de dag is het tropisch warm. Gelukkig maken de omgeving, het mooie uitzicht en de afwisselende vegetatie veel goed.

Palmen langs de weg omhoog naar La Merced

Uitzicht op de Rio Cauca vanaf weg La Felisa - La Merced

Alto del Tambor gezien vanuit La Merced

De weg van La Merced naar Alto del Tambor

Na de Alto del Tambor volgt er een korte afdaling en kan je even bijkomen. Dit is zeker nodig. De laatste paar kilometer zijn erg lastig. Bij het inrijden van La Merced wordt de weg zo steil dat je moet harken op boven te komen. La Merced ligt op een bergrug omgeven door steile hellingen waardoor het een zeer geschikte locatie is voor parapente. De meest verbouwde gewassen in La Merced en omgeving zijn koffie en platano (banaan). Vanaf Llanadas, een gehucht net buiten La Merced, heb je een mooi uitzicht over de koffie plantages, de Rio Cauca in de diepte en Cordillera Occidental (Westelijke Cordillera) aan de overkant van de Rio Cauca.

Koffie plantages in de omgeving La Merced

De Cordillera Occidental gezien vanuit Llanadas

Uitzicht over het dal van de Rio Cauca vanaf Llanadas

Hier kun je een beschrijving lezen van de klim in het Spaans met een mooi hoogte profiel en mooie foto's van de klim en de omgeving. Ook is er een link naar een filmpje op Youtube om een nog realistischer beeld van de klim en de omgeving te krijgen

De hoogste weg in Colombia

De Páramo de Letras is met 3677 meter de hoogste geasfalteerde pas in Colombia. Deze pas verbindt het dal van de Rio Magdalena aan de oostkant met het dal van de Rio Cauca aan de westkant. Volgens deze website is de oostkant de zwaarste klim die ooit in een professionele wielerwedstrijd beklommen is. De klim start in Mariquita op een hoogte van 490 meter en is 80 kilometer lang! Het hoogteverschil bedraagt 3187 meter wat neerkomt op een gemiddeld stijgingspercentage van bijna 4%. Hier kan je het hoogteprofiel bekijken. De klim naar Letras is vaak beklommen in de Vuelta a Colombia. Om deze col en andere beroemde Colombiaanse cols uit de Vuelta a Colombia te eren, kan je op deze site boekjes van de cols bestellen met het profiel, de lengte, het hoogteverschil en een korte beschrijving in luxe uitgave.


De klim begint met tropische temperaturen maar naarmate je hoger komt wordt het steeds kouder, natter en mistiger. Op de pas is het koud en is een jasje geen overbodige luxe. 

Op weg naar de Páramo de Letras

Vanaf de westkant begint de klim naar de Páramo de Letras bij de Terminal de Transporte van Manizales op een hoogte van 1900 meter. De eerste 10 kilometer fiets je door de buitenwijken en de Zona Industrial van Manizales tot een hoogte van 2300 meter. Daarna houdt de bebouwing op, is er weinig verkeer meer en wordt het stil. Na 15 kilometer volgt een kleine afdaling, het enige recuperatie moment in de klim. Daarna volgen nog 16 kilometer met een gemiddeld stijgingspercentage van ruim 6% tot de top. Hier kan je het hoogteprofiel bekijken.


Vanaf de Letras heb je bij mooi weer (wat bijna nooit voorkomt) een fantastisch uitzicht op de besneeuwde Nevado del Ruiz. Dit is de vulkaan die in 1985 uitbarstte en verantwoordelijk was voor een modderstroom die het plaatsje Armero overspoelde. Bij deze tragedie zijn ruim 20.000 mensen omgekomen. 

Nevado de Ruiz vanuit Letras

De Nevado del Ruiz is vanaf Letras via een goede maar niet geasfalteerde weg tot bereiken. De weg stijgt middels een serie van spectaculaire haarspeldbochten tot een hoogte van 5000 meter! Op deze hoogte staat een kleine hut waar je kan opwarmen. Ook schijnen ze hier zuurstof te hebben voor de mensen die op deze hoogte last hebben van hoogteziekte. Vanuit Manizales vertrekken elk weekend excursies naar de Nevado. Je moet daarom niet vreemd opkijken als je onderweg ingehaald wordt door een buseta die je normaal gesproken alleen in de stad tegenkomt.

Haarspeldbochten op de Nevado del Ruiz met buseta

Fietsen in Manizales

Zoals eerder uitgelegd ligt Manizales op een plateau. Om op vanaf het zuiden in Manizales te komen, zijn er drie belangrijke toegangsweg. De eerste mogelijkheid via Estación Uribe is in een vorige post beschreven. De tweede mogelijkheid start bij de nieuwe Terminal de Transporte op een hoogte van 1900 meter. De eerste twee kilometer zijn de lastigste met een percentage van ruim 8%. Daarna wanneer de vierbaansweg overgaat in een tweebaansweg kom je tussen de huizen en wordt het een stuk makkelijker. 

Terminal de Transporte naar Barrio San Jorge

Het percentage komt niet meer boven de 5%. Als je boven bent, kan je ervoor kiezen om door de tunnel onder de Avenida Santander door te gaan. Je komt nu op een grote rotonde. Als je de eerste afslag neemt, zie je aan de rechterkant het vroegere treinstation van Manizales wat nu het hoofdgebouw van de Universidad Autonoma is. Als je verder gaat, begint de weg weer te stijgen en via een bocht naar links en naar rechts rijd je Barrio San Jorge binnen en krijg je een heel steil stukje van ruim 13%. Als je bij de volgende kruising naar rechts gaat, moet je nog een paar honderd meter steil omhoog tot de Avenida Santander, het eindpunt van de klim. 

Vroegere treinstation van Manizales

De meest oostelijk toegangsweg start bij de rotonde waar de weg vanuit Bogotá de weg naar Barrio La Enea kruist. De eerste paar honderd meter gaat flink omhoog, daarna wordt het vlak en kom je langs de ingang van het Bosque Popular El Prado, een groot park. Hierna gaat het een kilometer naar beneden voordat de echte klim begint. Dit is de mooiste klim omhoog. De brede vierbaans weg slingert zich in ruime bochten langs de helling omhoog. Links in de diepte zie je het dal van de Rio Chinchina met de Panamerica (de doorgaande weg van Manizales naar Bogotá).

De weg vanaf La Enea naar Manizales

Van La Enea tot El Batallon

Manizales in zicht

De klim is 2 kilometer lang. De eerste anderhalve kilometer zijn het lastigst met een percentage van boven de 8%. Daarna neemt het percentage af naar 7%. 

Profiel vanaf La Enea omhoog

Als je boven bent kan je door de tunnel naar de noordkant van Manizales. Je kan ook linksaf en via de Avenida Santander naar het centrum fietsen. Als je rechtsaf gaat, kom in Barrio Milan, een van de meest exclusieve wijken van Manizales. Als je een mountainbike hebt, kan je verder omhoog richting Cerro de Oro waarvandaan je een fantastisch uitzicht over Manizales hebt.

Uitzicht op Manizales van Cerro de Oro

De Eje Cafetero

De Eje Cafetero is de grootste koffie producerende regio van Colombia. Het landschap wordt gekenmerkt door diep ingesneden rivieren, steile hellingen met koffie plantages en fincas cafeteras (koffie boerderijen). De belangrijkste steden zijn Armenia, Pereira en Manizales. Deze steden zijn met elkaar verbonden door de Autopista del Cafe, een moderne vierbaans autosnelweg die zich via spectaculaire bruggen en viaducten omhoog en omlaag slingert van Armenia via Pereira naar Manizales. Naast deze autopista is er nog een weg om van Pereira naar Manizales te gaan. Deze weg via het plaatsje Chinchina biedt een mooie lange niet al te lastige klim door het karakteristieke landschap van de Eje Cafetero. In de volgende video wordt de klim afgedaald, dus van Manizales naar Chinchina. De video geeft een goede indruk van de omgeving en van het weer in Manizales in de regentijd. 

Landschap van de Eje Cafetero

De klim begint buiten Chinchina bij de brug over de Rio Chinchina. De eerste paar kilometer loopt de weg parallel aan de rivier. Het stijgingspercentage neemt langzaam toe. Bij de vereda La Violeta verlaat je tijdelijk het dal van de Rio Chinchina en wordt het een stuk lastiger. Wanneer je links in het dal kijkt, zie je de koffie plantages en de fincas liggen. Het stijgingspercentage ligt rond de 7%. Langzaam buigt de weg naar rechts en wordt het minder steil. Je bent nu bijna bij La Siria (Alto del Naranjo). Hier fiets je over een smalle bergrug tussen twee dalen. Om te voorkomen dat de weg door erosie in de diepte verdwijnt is de linkerkant van de bergrug in beton gegoten. 

Van Chinchina tot La Uribe

Profiel Chinchina - Manizales

Na nog 1 km volgt er een korte steile afdaling. De volgende 6 km zijn niet al te moeilijk. Bij de vereda El Tablazo is het zelfs een kilometer bijna vlak. Vanaf hier zie je Manizales in de verte al liggen. Bij Estación Uribe, waar je de Autopista del Cafe kruist, begint het steilste stuk van de klim. Je fietst nu een over een brede vierbaansweg omhoog richting Manizales. De eerste kilometer is het stijgingspercentage boven de 10%. Als je aan je de Plaza de Toros passeert neemt het percentage af en is het ergste voorbij. Bij het Parque Olaya ben je boven. Je hebt nu drie mogelijkheden, de carrera 23 in (de belangrijkste winkelstraat van Manizales) richting de Plaza Bolivar met de kathedraal, afdalen over de Avenida Santander richting de oostkant van Manizales of verder omhoog richting het uitzichtspunt in Chipre. 

Kathedraal van Manizales