Vanuit Manizales naar de Páramo de Letras

Augustus 2011 is het eindelijk zover, ik ga vanuit Manizales naar de Páramo de Letras. Tot dat moment was de Passo dello Stelvio (2758 meter) de hoogste pas die ik per fiets bedwongen had. Vandaag kan dat record met bijna 1000 meter verbeterd worden. Ik start bij de grote rotonde ten oosten van Manizales bij Barrio La Enea op een hoogte van 2050 meter. De eerste paar kilometer gaat de weg 4 tot 5% omhoog en kan je lekker warmdraaien. Je passeert o.a. een aantal distributie centra (o.a van Coca Cola) en andere industrie. Wanneer je een bezine station aan de rechterkant van de weg passeert wordt het opeens een stuk lastiger; op een lange rechte weg neemt het percentage toe tot meer dan 8%. Na een kilometer krijg je een bocht naar links over een bruggetje en wordt het weer makkelijker. Via een paar ruime haarspeldbochten fiets je door Malteria, de laatste wijk van Manizales. Na Malteria slingert de weg zich in tientallen bochten verder omhoog. 

Van Manizales tot Sabinas

Van Manizales tot Sabinas

In augustus 2011 werd er vanaf Malteria over een afstand van 10 kilometer hard aan de weg gewerkt. Door de overvloedige regenval eind 2010 en begin 2011 was de weg ernstig beschadigd; Grote stukken waren door aardverschuivingen in de diepte verdwenen en over het gehele traject zag je de modder en stenen, afkomstig van bovenliggende hellingen, nog langs de weg liggen. 

Aardverschuivingen langs de weg van Manizales naar Páramo de Letras

Het meest gevaarlijke gedeelte begint bij Sabinas na kilometer 10. Sinds de aanleg van de weg ruim 50 jaar geleden zijn er op dit stuk een aantal dodelijke ongelukken gebeurd; Modderstromen hebben auto's en bussen van de weg meegesleurd naar de Rio Chinchina, tientallen meters lager. 

Ongeluk bij Sabinas

Om dit probleem voor eens en voor altijd op te lossen denkt men nu na over de aanleg van een viaduct over de modderstroom heen. 

Nieuw viaduct bij Sabinas (bron: La Patria)

Op een hoogte van 3000 meter, na een haarspeldbocht naar links verandert het landschap. De steile hellingen en diep ingesneden rivieren maken plaats voor een veel breder dal. Dit brede dal is in de laatste ijstijd gevormd toen de gletschers de dalen tussen de lava stromen van de Nevado del Ruiz tot een hoogte van 3000 meter uitgesleten en verbreed hebben. Lager heeft er geen vergletschering plaatsgevonden en zijn de dalen gevormd door de diepe insnijding van rivieren. 

Van Sabinas to Letras

Boven de 3000 meter heeft de weg veel minder geleden onder de hevige regenval. Hier was de weg in prima staat. Op een hoogte van 3400 meter, na ruim 20 kilometer passeer je het restaurant El Ocho. Hier kan je rechtsaf slaan richting het Parque Los Nevados met de Nevado del Ruiz vulkaan of rechtdoor naar Letras. Op de weg naar Letras volgen snel na elkaar de laatste twee haarspeldbochten. De laatste 5 kilometer naar de top zijn ondanks een gemiddeld stijgingspercentage van maar 5% zeker niet de makkelijkste. Je hebt al ruim 20 kilometer geklommen en je bent op een hoogte waar je niet dagelijks komt en waar maar weinig zuurstof in de lucht zit. Na een aantal lange eindeloos lijkende rechte stroken bereik je uiteindelijk de top.

3D profiel en kaart van de weg naar Letras

2D profiel en kaart van weg naar Letras

De top stelt teleur omdat er eigenlijk geen top is. Je komt uit op een kaarsrechte weg op kleine hoogvlakte met aan de rechterkant opslagloodsen en aan de linkerkant een paar wankele hutjes; Geen streep op de weg, geen bordje met hoogte aanduiding en al helemaal geen souvenirwinkeltjes en bratwurst verkopers zoals op de Stelvio. Volgens mijn GPS is de pas 3684 meter hoog. Ik fiets nog een klein stukje door totdat de hoogte weer afneemt om zeker te zijn dat ik het hoogste punt gepasseerd ben.

Landschap op 3400 meter

Top van de Páramo de Letras

De hele route beginnend in Manizales en eindigend in Santa Rosa de Cabal is te zien in onderstaande profielen:

Profiel Letras in Giro stijl

Profiel Letras in Tour stijl

Van Chinchina naar Manizales

Er zijn twee mogelijkheden om van Chinchina omhoog te fietsen naar Manizales, via de oude weg en via de Autopista del Cafe. De eerste variant is in een eerdere post beschreven. De klim over de Autopista del Cafe wordt nu beschreven.Vanuit Chinchina neem je de Autopista richting Manizales. De weg blijft lichtjes dalen tot net voorbij het tolstation van Las Pavas. Dit stuk is erg rustig omdat de meeste mensen vanuit Chinchina de oude weg naar Manizales nemen om zo geen tol te hoeven betalen.  

Hoogteprofiel Autopista del Cafe van Chinchina naar Manizales

Na Las Pavas kruis je een door guaduales (bamboe) omgeven riviertje en begint de weg te stijgen. De eerste vier kilometer zijn misschien wel de lastigste, gemiddeld 7% in een erg warme en vochtige omgeving. De weg slingert zich omhoog, rechts verdwijnt het riviertje steeds verder de diepte in. Na ongeveer een kilometer sluit de weg uit Medellin aan op Autopista en wordt het iets drukker.

De Autopista del Cafe van Chinchina naar Manizales 

Wanneer het dal zich begint te sluiten, buigt de weg naar rechts en is het nog een klein stukje tot een rotonde waar het even vlak wordt en waar je even kan bijkomen. Daarna blijft de weg tot het viaduct van La Estampilla  prettig stijgen met ongeveer 5%. De ergste warmte is voorbij en je wint gemakkelijk hoogte. La Estampilla is een enorme aardverschuiving. Hier schuift de helling langzaam naar beneden richting rivier. Vroeger, voor de aanleg van het viaduct, lag de weg op de aardverschuiving en bewoog dus langzaam mee naar beneden; Elk jaar moest de weg een paar meter hoger opnieuw aangelegd worden. Nu zijn deze problemen door de aanleg van het viaduct gelukkig verleden tijd. 

Het viaduct van La Estampilla

Via het viaduct bereik je de laatste paar kilometer van de klim. In wijde bochten slingert de weg zich met aanzienlijke percentages verder omhoog tot Estación Uribe; een knooppunt van wegen uit alle richtingen.

Estación Uribe

Hier kan je links afslaan richting Manizales of rechtdoor over de Panamericana richting Bogotá. De Panamericana stijgt nog een paar honderd meter. Daarna volgt een korte afdaling tot de afslag naar Villamaria op 1900 meter. Hier begint de lange klim naar de Páramo de Letras.